De congregatie van de Broeders van de Christelijke Scholen is als apostolische congregatie wereldwijd gekend als een typevoorbeeld van een katholieke onderwijscongregatie. Vandaag zijn haar leden op vijf continenten actief in onderwijs en opvoeding, verspreid over een duizendtal scholen. Hiermee blijven ze trouw aan de missie die hen werd meegegeven door hun stichter: Jean-Baptiste De La Salle (1651-1719). Ons lasalliaans charisma vertrekt vanuit de inspiratie van het leven en handelen van Jean-Baptiste De La Salle en zijn medebroeders en zet zich vandaag nog door in onze onderwijsmissie.
Het charisma van Jean-Baptiste De La Salle is geen uitgeschreven visie. Het zit in zijn manier van zijn, handelen en interpreteren van de werkelijkheid. In zijn leven doorkruisen het verhaal van het onderwijs en van de christelijke traditie mekaar. Langzaam ontstaat er iets dat mensen de moeite waard vinden om hun schouders onder te zetten. Het vraagt een groot engagement – een engagement voor het leven. Medestanders raken geïnspireerd door zijn visie en levenswijze, die zich met horten en stoten, met tegenwind, begrip en onbegrip, … langzaam ontplooit. Er ontwikkelt zich in deze context een bijzondere vorm van onderwijs: dienstbaar onderwijs, gratis onderwijs, bezield onderwijs. Hiervoor was naar zijn mening nood aan leraars die zich geheel beschikbaar stellen, die samen wonen en hun inzet beleven vanuit een eigen spiritualiteit en een eigen radicaliteit: wars van kerkelijke, familiale en economische voordelen. De spiritualiteit vloeide voort uit de ervaringen van het samen bouwen aan een broederschap in functie van degelijk vormend christelijk onderwijs voor de armen. Doorheen deze ervaringen komt Jean-Baptiste De La Salle heel wat dingen op het spoor die hij steeds plaatst in het groter plan van God met de mensheid, waarin hij ook zijn eigen rol te vervullen heeft. De existentiële ervaring van Gods aanwezigheid in zijn opvoedingswerk sterkte De La Salle in zijn belangeloze inzet. De specifieke spiritualiteit en dus ook het lasalliaans charisma leven verder tot op vandaag. Drie eeuwen geschiedenis gelden vandaag als inspiratie en norm binnen een andere socio-culturele context. Charisma en spiritualiteit bestaan immers niet op zich, maar worden maar betekenisvol vanuit de context waarbinnen ze gestalte krijgen.
Puttend uit het rijke historische erfgoed, in dialoog met de eigen levensomstandigheden, evolueren broeders maar vooral ook leken vandaag naar een eigentijds lasalliaans charisma, waarin de belangeloze toewijding ten dienste van kinderen en jongeren die in hun ontplooiing dreigen vast te lopen nog steeds een centrale plek inneemt. Het charisma, als vliegwiel van de lasalliaanse identiteit, verleent een oriëntatie aan de lasalliaanse pedagogie om aan elk kind en elke jongere wegen voor zijn leven te kunnen tonen. Dit veronderstelt een cultuur van aandacht die leerlingen en leerkrachten helpt om gevoelig te zijn voor datgene wat hen raakt in hun persoonlijk leven, in hun relaties, in de samenleving. Die gevoeligheid verfijnen voor alles wat de mens vandaag raakt in het leven, wie of waar hij ook is, is het belangrijkste aspect in het op het spoor komen van God als God van liefde die zich laat kennen via mensen. In die zin raakt het lasalliaans charisma ook vandaag nog de zin en de menselijke diepte van onze opvoedende taak als een bevoorrechte plek in het verhaal van God met de mensen. De God van het leven meldt zich ook vandaag nog in kinderen en jongeren die dreigen de belofte van het leven te mislopen. Hen verwelkomen, opvoeden en onderwijzen is van een andere orde dan het puur professionele. Hier gebeurt iets aan mensen dat heilig is.
Het beeld van Br. Joseph McNally is een sterke weergave van een hedendaagse interpretatie van het lasalliaanse charisma. De La Salle wordt hier afgebeeld als symbool van wederzijdse zorg en bekommernis voor elkaar. De gebogen houding drukt de bezorgdheid uit om de zending te beleven in tijden waarin God alsmaar moeilijker op het spoor te komen blijkt. De neerhangende schouders en zware hand wijzen op het hard labeur van opvoeders en van wie zorgt voor de opgroeiende generaties. Want onderwijs is een heilige plaats, school is een heilige ruimte, ieder vanuit zijn eigen belofte.